Heeft uw gemeente een BF nodig?

woensdag 07 december 2022

In 2019 is de Wet politiegegevens (Wpg) van kracht gegaan. De Wpg regelt de verwerking van persoonsgegevens bij de uitvoering van politietaken. Ook gemeenten krijgen hiermee te maken, als werkgever van Boa’s. Boa’s hebben naast een handhavingstaak ook een specifieke opsporingstaak. Voor de handhavingstaak verwerken zij persoonsgegevens onder het regime van de AVG, de verwerking van persoonsgegevens in het kader van de opsporingstaak valt onder de Wpg. Omdat strafrechtelijke persoonsgegevens gevoelige persoonsgegevens zijn, heeft de Wpg extra waarborgen verbonden aan de verwerking van persoonsgegevens door boa’s. Zo moeten zij in sommige gevallen samenwerken met een Bevoegd Functionaris (BF).

Bevoegd Functionaris
De bevoegd functionaris treedt op als een soort toezichthouder onder wiens toezicht politiegegevens worden verwerkt.[1] De BF is in eerste plaats de hoeder van politiegegevens die op grond van artikel 9 Wpg worden verwerkt. Dit zijn verwerkingen die specifiek gericht zijn op bepaalde personen of concrete gebeurtenissen. Zo is er bijvoorbeeld sprake van een artikel 9 verwerking indien een bepaald onderzoek langer dan 40 uur duurt.[2] Omdat deze verwerkingen een verdergaande inbreuk hebben op de privacy van betrokkenen dan een verwerking op grond van de dagelijkse politietaak, dient een BF te worden aangesteld die ervoor zorgt dat de politiegegevens op rechtmatige en juiste wijze worden verwerkt. De BF moet voor het vervullen van zijn rol voldoende kennis en vaardigheden om goed te kunnen adviseren. De BF dient te worden betrokken bij verwerkingen van politiegegevens die plaatsvinden op grond van artikel 9 Wpg.

Naast de rol in artikel 9 Wpg heeft de BF nog meer taken. De BF moet ook worden betrokken bij het gebruik van politiegegevens voor andere doelen dan waarvoor zij zijn verzameld indien aan één van de volgende situaties wordt voldaan:

1. Hierbij gaat het om gegevens die zijn verzameld om inzicht te krijgen in de betrokkenheid van personen bij bepaalde ernstige bedreigingen van de rechtsorde.[3]
2. Het gebruik van politiegegevens voor geautomatiseerde vergelijking en zoeken om vast te stellen of er verbanden bestaan,[4]
3. en het gebruik van politiegegevens voor ondersteunende taken, zoals identificatie van personen of zaken en het uitvoeren van taken ten dienste van justitie.[5]

Voor gemeenten is het soms lastig om te bepalen of zij een BF moeten aanstellen. Als het takenpakket van de BOA betrekkelijk eenvoudig is dan kan de situatie ontstaan dat een gemeente geen BF moet aanstellen. Dit is terughoudendheid met de uitspraak dat een BF niet nodig is op zijn plaats. De verwerkingsgrondslag tijdens het onderzoek kan namelijk veranderen en de scheiding tussen een verwerking op grond van artikel 8 en artikel 9 niet altijd eenvoudig te maken is.

Indien een gemeente geen verwerkingen heeft onder artikel 9 dan is de kans klein dat andere situaties waarin de FB een rol heeft zich ook niet voordoen.

Ismay Elferink
Adviseur L2P

[1] Art. 2.10 Besluit politiegegevens.

[2] Franken - Praktijkhandboek WPG - februari 2022

[3] Art. 10 Wpg.

[4] Art. 11 Wpg. Zie ook de website van het OM: Politiegegevens die zijn verwerkt overeenkomstig art. 8 , 9 en 10 Wpg, kunnen ter ondersteuning van de politietaak onder meer verder verwerkt worden voor zover deze relevant zijn voor het ophelderen van strafbare feiten die nog niet herleid konden worden tot een verdachte (art. 13 lid 1 onder b Wpg). De betreffende politiegegevens worden landelijk raadpleegbaar gesteld.

[5] Art. 13 Wpg. Franken geeft aan dat er voor BOA’s geen artikel 13 verwerkingen bekend zijn.